Lipo accu's laden, gebruiken en bewaren op de juiste manier

Door toepassing van lipo accu's, rijden elektro rc auto's harder en langer dan ooit tevoren. Voor veel liefhebbers van rc auto's is dat reden genoeg om de lipo accu te gebruiken in hun elektro rc auto.

Weet wel dat er enige risico’s zijn bij het gebruiken en omgaan van een Lipo.
Maar alles wat je moet weten over hoe je veilig om moet gaan met een lipo lees je in dit artikel. 

Juiste LiPo uitkiezen  

Een lipo accu op een juiste manier gebruiken, begint eigenlijk al met het uitkiezen van de juiste lipo voor je Rc.

De verkeerde accu kiezen, zou er namelijk toe kunnen leiden dat je motor en snelheidsregelaar meer stroom vragen dan de lipo kan leveren. Iets wat op termijn zonder meer zal gaan leiden tot een beschadigde lipo. De manier om te bepalen welke lipo je nodig hebt, doe je op de volgende manier kijk of je het amperage van de snelheids regelaar (ESC) kan vinden. Wanneer je dit weet is de het erg makkelijk om te bepalen welke accu je nodig hebt.

VOORBEELD:
Het gaat als volgt op de lipo staan altijd 3 gegevens:

Voltage - dit is de stroomsterkte van de accu.
milliampère (mAh) - dit is de capaciteit van de accu en bepaald groten deels hoelang je kunt rijden.
C waarde - dit is de ontlaad capaciteit met deze waarde word aangegeven met hoeveel mAh de accu kan ontladen.
En geeft ook aan hoeveel kracht (punch) de accu heeft.

Deze gegevens zijn belangrijk voor het berekenen van de juiste lipo.

Stel de regelaar (ESC) vraagt 100 ampère (1000Miliampere) dan moet de lipo dat kunnen leveren, dit word aangeduid met de ontladingscapaciteit in een “C-waarde”. De C-waarde is een waarde die opgegeven wordt door de fabrikant van een LiPo. De fabrikant geeft meestal een continu C-waarde op en soms ook een “Burst” C-waarde. De Burst C-waarde is de maximale C-waarde voor een korte duratie, bijvoorbeeld 10 seconden.

Als we de C-waarde en de capaciteit (mAh) van een LiPo weten kunnen we de maximale veilige ontladingscapaciteit in ampères berekenen. De formule hiervoor is: LiPo capaciteit / 100 x C-waarde.

Als voorbeeld nemen we een LiPo met een capaciteit van 1500mAh en een C-waarde van 75C. De maximale veilige ontladingscapaciteit van deze LiPo is dan 1500mAh / 100 x 75C = 112,5 ampère. 

Zo als we zien in de berekening heeft deze lipo genoeg ampere, maar dit bepaalt nog niet de rij tijd, die word bepaald door de mAh hoe hoger deze waarde is hoe langer de rij tijd zal zijn.

 

De juiste lipo lader en laad programma

Om juist te kunnen om gaan met een lipo accu heb je een speciale lader nodig, voor het laden van lipo accu's.
Een lipo lader onderscheidt zich van andere laders, door de mogelijkheid om tijdens het laden het voltage amperage en soms interne weerstand van de cellen in de lipo accu apart te kunnen meten. Ook hebben goed kwaliteit laders meerder laad programma's.

Balance laad programma
Dergelijke lipo laders zouden ook lipo balancer kunnen worden genoemd. Want ze zorgen niet alleen dat de lipo accu opgeladen wordt, maar ook dat alle cellen in de accu evenwijdig aan elkaar geladen worden. Iets wat voor een lipo accu van levensbelang is. Want zogezegd, als een lipo accu te ver ontladen wordt, raakt hij op zijn minst uit balans en uiteindelijk beschadigd. Om precies te zijn, als één cel in een lipo accu te ver ontladen wordt, dus beneden de 3,00Volt raakt deze onherstelbaar beschadigd. De balancer functie in een lipo lader is dan ook een hele belangrijke functie de voor het ballans tussen de cellen van de lipo zorgd. 

Storage laad programma
Ook heeft een goede lipo lader een zogenaamd storage programma. Een laadprogramma dat bedoeld is om een lipo accu op te laden of te ontladen tot een laadniveau waarop langdurig bewaren geen probleem is. Meestal is het wel wijs elke 3 maanden even de lipo’s te checken of ze nog op het juiste voltage zijn. Is dit niet het geval dan leg je de lipo gewoon nog even op dit laad programma.

Waar moet je op letten bij het aanschaffen van een lipo lader
Een voldoende krachtige voeding dus het wattage van de lader zelf. Want in het kort: hoe krachtiger de voeding van de lader, hoe makkelijker de lader de accu kan laden. 
Ook de balans stroom is belangrijk hoe hoger deze waarde is hoe sneller en nauwkeuriger de cellen van de lipo gebalanceerd worden.

 

Juist laden

Hoe laad je de lipo op
je laad eigenlijk altijd de lipo in het Balance laad programma of Storage laad programma de meeste laders noemen dit ook wel de (balance charge mode en de stograge charge mode)
Als je één van deze programma’s geselecteerd hebt zal de lader altijd vragen om het totaal voltage wat ook refereert naar het aantal cellen dat de lipo heeft. Zo heeft een volledig opgeladen 2s lipo 8,4 volt / 3s lipo 12,6 volt / 4s lipo 16,8 volt / 5s lipo 21 volt / 6s lipo 25,2 volt hier vul je in hoeveel cellen of het voltage van de lipo dit is afhankelijk van de lader.

Daarna zullen de meeste laders vragen naar het laad amperage, hier vul je het amperage van de Lipo in op deze manier zal je altijd op een veilige 1C de lipo laden. De lipo kun je overigens niet onbeperkt ‘’snel’’ laden. Hoe snel je een lipo accu mag laden staat doorgaans aangegeven op de accu, of op de verpakking van de accu.

Houd je hier altijd netjes aan, om beschadiging van de lipo te voorkomen. Hoe snel je een accu mag laden staat doorgaans weergegeven in een aantal C, 1C staat hierbij voor 1X de capaciteit van de accu.
Dat betekent dat wanneer je een lipo hebt met een capaciteit van 5000 mAh, ofwel 5 Ah, je de accu met maximaal 5 ampère laden mag. 
Wanneer vermeld wordt dat je jouw accu met 2C mag laden, dan betekent dat inderdaad dat je de lipo accu dan mag laden met 10 ampère, enzovoort. Kun je niets vinden over hoe snel je jouw lipo maximaal mag laden, houd dan altijd maximaal 1C aan. Anders zal het de levensduur van de lipo verkorten en is er een ricio dat de lipo eerder bol zou kunnen gaan staan. 

Nieuwe Lipo’s laden
Als je een nieuwe lipo accu voor de eerste keer gaat opladen, is het tevens raadzaam om hem met slechts 1C op de balance charge te laden.
Want zeker wanneer lipo accu's nieuw zijn of een tijd gelegen hebben, kunnen de cellen onderling enigszins uit balans zijn. Slim is daarom bovendien om nieuwe lipo's zeker de eerste 3 tot 5 keer niet helemaal maar tot 75 á 80% van de capaciteit leeg te rijden. De reden is ook deze keer: om te voorkomen dat één van de cellen per ongeluk te ver ontladen wordt. Maar ook zo dat de volle capaciteit van de lipo gereactiveerd kan worden.

Ook een manier om lipo gebruiks klaar te maken, is door de modus cycle charging te gebruiken als jou lader deze functie heeft. Dit zorgt er voor dat de accu 3 tot 5 keer keer ontladen en geladen wordt. met een 5 tot 10 min pauze tussen de laad ontlaad cyclussen,  zorg er wel voor dat je zo wel het laden als ontladen op 1C houdt om de levens duur van de lipo zo lang mogelijk te houden. Laad ook ten alle tijden met een lipo laad zak en blijf ten alle tijden in de buurt van de accu laat de accu nooit alleen tijdens het laden. Voor het geval er wel wat gebeurt meteen in te kunnen grijpen.

  

Wat zijn de signalen van een versleten of beschadigde lipo   

Er is spraken van een beschadigde of versleten lipo wanneer deze te warm wordt tijdens het laden en/of tijdens het gebruiken van de accu in de auto. En met warm bedoelen we niet hand warm wat ongeveer 38C graden is. Maar tussen de 40 en de 50 of meer graden, maar dit is makkelijk te checken met een IR-temperatuur meter. Deze zijn bij de beter modelbouw zaken te koop. Een volgend signaal is als een lipo accu echt bol staat deze moet je overigens zeer zeker niet meer gebruiken. Een accu verslijt en verouderd daar is niets aan te doen, maar het is wel uit te stellen. En wel door zo goed mogelijk om te gaan met je lipo. Veel over goed omgaan met je lipo's heb je inmiddels kunnen lezen.

Maar een laatste dingetje dat je nog zou moeten onthouden is: dat je een standaard lipo absoluut niet verder moet laden dan 4,20 volt per cel, voor een HV lipo is dit 4,35 volt. 
En een standaard en HV lipo absoluut niet verder moet ontladen dan 3,20 volt per cel.

Op deze manier zul je het langst plezier hebben van je lipo accu, en zal de accu altijd maximaal presteren. Iets wat uiteraard de prestaties van je rc auto absoluut ten goede zal komen.

 

 

De risico’s met lipo’s

Lipo accu's kunnen ontbranden als je er verkeerd mee omgaat. Bij een lipo accu moet je dan ook zeker opletten wat je doet. En altijd een lader gebruiken die speciaal bedoeld is voor het laden en ontladen van lipo accu's.

Maar de kans is groter dat je onbedoeld een cel in de accu beschadigd. Dat is gelukkig iets minder desastreus, maar je auto gaat er wel aanzienlijk langzamer van rijden en de rij tijd zal ook behoorlijk worden terug gebracht en de lipo zal met de tijd bol gaan staan en dan is het raadzaam om de lipo niet langer te gebruiken en ontladen naar een milieu straat te brengen. 

Daarnaast moet je bekijken of de snelheidsregelaar in je rc auto van een beveiliging is voorzien, die het te ver ontladen van lipo accu's tegengaat. Het is overigens geen onoverkomelijk probleem als je snelheidsregelaar deze beveiliging niet heeft. Want je kunt altijd zelf een apparaatje (lipo buzzer) plaatsen tussen de regelaar en accu die deze taak op zich neemt.  Deze zijn in de betere modelbouwwinkel zonder meer te koop zal zijn. Deze twee voorzorgsmaatregelen zorgen er alvast voor dat je lipo accu's al heel redelijk beschermd zijn tegen onbedoelde mishandeling..